مادر ارجمند * اُمِّ فَرْوِة *(سلام الله علیها)

روزهای زندگی با موهای سپید
در زندگی ، دوره های زیادی وجود دارد که ما مجبوریم آنها را یکی پس از دیگری طی نمائیم و گریزی از هیچ کدام از آنها نداریم .دوره هایی که هرکدام به نوبه ی خود مهم و سرنوشت ساز هستند وبی توجهی به هر کدام ، می تواند سبب رنج و ندامت ما گردد.

آخرین دورانی که شاید برای اغلب ما صورت بگیرید ، دوران پیری و فرسودگی است.برخی از دوره ها مثل جوانی و میان سالی ، با دخالت مستقیم ما و تصمیم گیری های خودمان صورت می گیرد ، ولی نوع زندگی و رفتارهایی که دربرخی از دوره ها مثل کودکی و پیری با ما صورت میگیرد ، وابسته به اطرافیان است : در کودکی ، رفتار پدر و مادر ؛ و در پیری ، رفتار فرزندان .

الان که در دوران خوش جوانی به سر می بریم ، احتمالا یک یا چند فرد پیر در اطراف ما وجود دارد . چه خوب است که با رفتاری شایسته با آنان ، پیریِ شایسته ای را برای خودمان در آینده رقم بزنیم . اغلب پیرمردان و پیرزنان ، دارای اختلالات روانی خاصی هستند که شناخت این گونه مشکلات ، می تواند ما را در یاری رساندن موثر به این عزیزان مساعدت نماید .

در این مقاله ، به ذکر و شرح برخی از این عادات و اختلالات می پردازیم :

میل و رغبت : در حالیکه نیرو ومهارت و قدرت بدنی و روانی یک شخص پیر نقصان و کاهش می یابد ممکن است گاهی به این خیال بیفتد که آیا می تواند مثلا مانند ایام گذشته جوانی و میانسالی « سخنرانی » کند یا در یک مسابقه تنیس شرکت نماید یا به تنهایی به مسافرت برود ! ولی وقتی که او شروع به انجام یکی از این نوع کارها می کند خیلی زود متوجه می شود که توان اقدام به این امور را ندارد و اساساً فاقد میل و رغبت و عشق و ذوق به اینگونه کارهاست .

خستگی و دلتنگی: خستگی و دلتنگی شدید در پیران ممکن است روی قلب آنها اثر ناراحتی و کوفتگی بگذارد و همچنین سبب رکود و تنبلی در دستگاه هاضمه آنان شود و باعث آمادگی آنها به مبتلی شدن به بعضی بیماریها گردد . و عجیب این است که همه تأثیرات روانی خستگی ، به وسیله شتاب و عجله چندین برابر زیادتر می شود . عجله ، احتمال بروز تصادفات و حوادث را می افزاید . یک شخص پیر که همیشه در کارها شتابزدگی می کند ، ممکن است به یک حالت وحشت روانی دچار شود . بنابراین اشخاص پیر و ضعیف البنیه باید از ایجاد خستگی زیاد در هر کار همچنین عجله و شتاب اجتناب ورزند و باید بدانند که پیران زودتر از جوانان خسته می شوند ، ولی خیلی دیرتر از آنان خستگی شان برطرف می شود .

بی خوابی: مشکل دیگری که خیلی با خستگی ارتباط دارد ، « بی خوابی » است بسیاری از پیران ، از مردان یا زنان ، چه در اول شب و چه در نیمه های شب ، خوابیدن برای آنها واقعا دشوار است .

در ابتدای شب معمولا همه ، بلافاصله به خواب می روند ، پیران مدتها بیدار می مانند و بالاخره پس از یکی دو ساعت خوابیدن ، خیلی زود بیدار می شوند ، ولی دو باره خواب رفتن برای آنها کار بسیار مشکلی است . ضمنا چون اشخاص پیر موقع شام خوردن یا پس از آن ، آب زیادی می خورند پس از مدتی به اجبار ، از خواب بیدار می شوند و به دستشویی می روند تا خودشان را از دست آبهای زاید و مسموم خلاص کنند ... در این موقع ، دیگر خوابیدن برای آنها کار بسیار مشکلی است و در رختخواب این ور آن ور می غلتند ... گاهی به فکر فرو می روند و به یاد ایام خوش گذشته و دوران جوانی می افتند ... گاهی نقشه کارهای فردا را می کشند و گاهی از ناچاری چراغی روشن می کنند و به مطالعه اجباری مشغول می شوند ... برخی از آنها با صدای آهسته شعر می خوانند و گاهی هم با خود حرف می زنند . بعضی هم لحاف یا پتو به سر می کشند و سعی می کنند باز هم بخوابند . برخی هم به داروی خواب آور یا آرامش بخش پناه می برند ... از رختخواب بر می خیزند و آرام آرام به سراغ دارو می روند و چون این کار همیشه تکرار می شود ، جای دارو معین و مشخص است . خیلی زود آن را برمی دارند و می خورند تا مگر دوباره به خواب روند .

ولی حقیقت امر این است : پیران محترم باید بقیه شب را در محیطی ساکت و آرام به انجام کارهایشان بپردازند و جسما و روحا استراحت کنند و خواب زیاد برای آنها ضرورت ندارد و برای بعضی از پیران چهار یا پنج ساعت خواب در شبانه روز کافیست ...

عواطف شدید: بروز عواطف و احساسات شدید روانی ، برای طبقه پیران بسیار خطرناک است و گاهی ممکن است منتهی به سکته مغزی یا قلبی و مرگ آنها شود . بنابراین هم باید خود افراد پیر از عصبانی شدن و تحت تأثیر قرار گرفتن از وقایع و حوادث روزانه زندگی پرهیز کنند و هم اطرافیان در مصاحبت و رفتار ، نسبت به آنها ، نهایت نرمش و آرامش و ادب و سکوت آمیخته به احترام را رعایت کنند و با آنها به هیچ وجه مجادله و مباحثه ی تند و شدید ننمایند و بدین وسیله آنها را متأثر و آشفته خاطر نکنند .

محیط زندگی مردان و زنان پیر باید ساکت و آرام و بی سر و صدا باشد . محل سکونت آنان باید از ترافیکهای سنگین ، فرودگاه و هواپیما و کارخانه های بزرگ مولد صوت و صداهای شدید و دلخراش دور باشد تا مدام در معرض تهییج و آشفتگی عواطف و احساسات قرار نگیرند .

همچنین تماشای فیلمهای وحشت آور و خواندن کتابهای هیجان انگیز برای طبقه پیران شدیدا خطرناک و مضر است ، و آرامش فکر و روح ، شاید برای آنها مهمتر و لازمتر از همه چیز باشد .

در انتها به صورت فهرست وار، به 28 مورد از صفات و عادات اغلب پیران می پردازیم ؛ به امید انکه با اطلاع از وضعیت روحی و جسمانی این عزیزان ، بتوانیم با شناختی درست و صحیح در صدد کمک و یاری ایشان بشتابیم .

1. پیران غالبا درباره قیمت همه گونه اشیاء شکایت می کنند و حق هم دارند زیرا در جوانی آنها ، همه چیز خیلی ارزانتر از دوران پیری آنها بوده است .

2. پیران معمولا انعام و پاداش نمی دهند یا خیلی کمتر از جوانان می دهند !

3.چون درآمد آنها محدود و کمتر از هزینه های آنهاست برای آنان آسان نیست که پول زیادی حتی برای خرید مواد خوردنی و غذای لازم روزانه بدهند .

4.پیران به شکل و روش دوره قدیم لباس می پوشند.

5.پیران غالبا زیاد حرف می زنند .

6.پیران از بیماریهای خودشان بسیار سخن می گویند ، پس مبادا با آنها درباره بیماری حرف بزنید زیرا یک ساعت تمام و بلکه بیشتر بدون وقفه در خصوص انواع بیماریهای خودش داد سخن می دهد و شاید شما را خسته کنند .

7.گدایان از پیران تقاضای کمک نمی کنند زیرا آدم پیر هنوز هم می خواهد به زور و زحمت یک 50 تومانی به گدایان بدهد !

8. پیران از همه زودتر می خوابند ، ولی از نیمه های شب بیدار می شوند زیرا حد اکثر ، آنها فقط پنج ساعت می خوابند .

9. پیران پس از بازنشستگی به دیگران کمتر علاقه مند می شوندو می خواهند فقط با بچه ها و نوه های خودشان باشند .

10.اغلب پیران خلق و خوی « بزرگ نمایی » دارند و همیشه همه چیز را ( مخصوصا بیماری خودشان را ولو اینکه کوچک و بی اهمیت باشد ) بزرگتر و مهم تر نشان می دهند.

11. پیران کهن غالبا « ساده لوحند » و زود گول می خورند .

12. درستکاری و امانت : تقریبا همه پیران درستکار و امین هستند .

13. خودداری از دزدی و خیانت : همه پیران از ارتکاب به دزدی و خیانت می ترسند و از این گونه اعمال زشت خودداری می کنند .

14.ترسو بودن : اکثر پیران ترسویند و کمتر اهل خطر و ریسک هستند.

15.عدم سرّ نگهداری : پیران اکثرا رازدار نیستند !

16. قناعت : پیران معمولا در زندگی قانع هستند و برچیز اندک می سازند .

17.بی آزاری : معمولا پیران بی آزارند .

18. ترجیح تنهایی بر اجتماع : پیران اکثرا در زندگی تنهایی را برهمنشینی با دیگران ترجیح می دهند

19.عادت وحس جمع کردن و پس اندازی در همه چیز از پول و خوردنی و پوشاک .

20. پیران گاهی بر گذشته ی خود « تاسف » می خورند .

21. خجالت و شرم حضور : پیران بیش از میانسالان در همه چیز شرم و خجالت دارند .

22. سحرخیزی : معمولا و طبعا پیران سحرخیزتر از جوانان هستند .

23. معمولا شخص پیر« کنجکاو » است و می خواهد از همه چیز باخبر شود.

24. شخص پیر برقول و عهد خود استوار است .

25. مرد و زن پیر ، معمولا بر ایمان و عقیده خود محکم و راسخ است .

26. آدم پیر معمولا بر فعل و قول جوانان اعتماد و اطمینان دارد .

27. پیران در برابر نا ملایمات و سختیهای زندگی بیش از جوانان صبر و حوصله و شکیبائی دارند .

28. در سنهای خیلی بالا اکثر پیران به فراموشی دچار می شوند .

 منبع: تبیان