مادر ارجمند * اُمِّ فَرْوِة *(سلام الله علیها)

زندگی همه ما در ارتباط با انسان های دیگر معنا می شود؛ در حقیقت ما در مسیر زندگی نیازمند برقراری ارتباط با اطرافیانمان هستیم. کودکان همانند آب نهرهای باریک، همیشه نمی توانند مستقل و جدا باقی بمانند، ناگزیر روزی باید به دریای اجتماع وارد شوند، بدیهی است حفظ موجودیت در برابر امواج خروشان اجتماع، احتیاج به مهارت های اجتماعی قوی دارد و این در حالی است که بسیاری از والدین حتی کمترین فرصت را به کودکان خود نمی دهند تا آنان مجال این را داشته باشند که افکار و احساسات خود را نشان دهند.

متاسفانه این مشکل، امروزه در بسیاری از خانواده ها مطرح می شود؛ پدر و مادر به قدری درگیر مسائل خود هستند که دیگر وقتی برای دلجویی از فرزندان برایشان باقی نمی ماند؛ در حالی که داشتن این ارتباط از هر وظیفه ای مهمتر است.
اغلب والدین از کودکانشان انتظار دارند که آنها ساکت باشند و تسلیم خواسته های آنان شوند؛ به خصوص زمانی که خارج از منزل همراه آنها هستند و این انتظار، حداقل تا بیست سالگی فرزند ادامه دارد و بعد از این سن منتظرند که حصارها شکسته شود و فرزندشان ارتباط اجتماعی سالمی با دیگران برقرار کند!
خوشبختانه طی چند سال اخیر این موضوع برای پدر و مادرهای جوان بیش از پیش اهمیت یافته است و بسیاری از آنها درصدد یافتن راه هایی برای تقویت مهارت های اجتماعی فرزندانشان هستند.
برای فرزندانتان وقت بگذارید
کودکان بسیاری از رفتارها را از اولین معلم هایشان که همان پدر و مادرشان هستند، تقلید می کنند؛ در نتیجه وجود یک ارتباط صمیمی میان آنها بهترین نوع آموزش مهارت های اجتماعی به این شکوفه های زندگی است؛ مثلا وقتی مادری در حال پوشاندن لباس های کودک خردسال خود است، باید به او توضیح دهد که چه کاری انجام می دهد؛ در واقع والدین باید تا جایی که برایشان مقدور است، با کودکان خود صحبت کنند.
استفاده از عروسک های انگشتی
یکی دیگر از راه های تقویت این مهارت در فرزندان استفاده از عروسک های انگشتی است. با استفاده از این ترفند و در صورت امکان با تغییر صدا، تبدیل به دوستی هم سن و جدانشدنی برای فرزند خردسال خود شوید و دائما در خانه با او صحبت کنید. قبل از رفتن به میهمانی با استفاده از عروسک به او توضیح دهید که در برخورد با دیگران چگونه رفتار کند و در بازگشت به خانه، رفتارهای او را بررسی کنید و از خودش بخواهید به عروسک توضیح دهد که تا چه میزان در طول میهمانی درست رفتار کرده و اشتباهاتش چه بوده است؛ مسلما با ادامه این روند، از پیشرفت فرزندتان در برقراری ارتباط با دیگران شگفت زده خواهید شد.
به کودکانتان توضیح دهید که در محیط پیرامونشان چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است، حتی اگر آنان قدرت تحلیل این رویدادها را هم نداشته باشند، این کار را انجام دهید؛ زیرا این توضیحات به آنها می فهماند که باید خود را برای یادگیری چیزهای بیشتری آماده کنند و حداقل کارایی این توضیحات این است که کودکان با الفاظ و لغات جدیدتری آشنا می شوند و سرانجام زمانی می رسد که آنان نیز می توانند در بحث شما مشارکت کنند و درست آن زمان است که شما می توانید از تمایلات درونی فرزندانتان باخبر شده و در نهایت از علایق اولیه آنان مطلع شوید.
با کودکتان به تماشای کارتون بپردازید
در زمانی که با کودکتان تلویزیون نگاه می کنید، از او بخواهید درباره فیلم صحبت کند. والدین مسئولند که برای علایق و قدرت تشخیص فرزندان خود احترام قائل شوند؛ طوری که آنها باور کنند که وجود دارند و می توانند فکر کنند و نیز نظراتشان برای والدین بسیار مهم است.
اجازه دهید فرزندتان نظرش را درباره برنامه برایتان شرح دهد؛ چرا که از این طریق شما نیز با افکار و سلیقه اش آشنا می شوید و همچنین درمی یابید که کدام قسمت برایش جذابیت و اهمیت بیشتری داشته است.
آیا این واقعیت را می دانید که همین صحبت های به ظاهر کم ارزش چقدر در بارور شدن شخصیت اجتماعی فرزند شما موثر خواهد بود؟! مطمئن باشید که اگر یک برنامه ریزی صحیح در تقسیم اوقات خود داشته باشید، این ایجاد ارتباط هرگز لطمه ای به انجام دیگر وظایف شما وارد نخواهد کرد.
به صحبت های جگرگوشه تان با دقت گوش کنید
یکی از مهمترین فواید این کار این است که به چگونگی حالات روانی او پی خواهید برد و اگر احیانا کودک شما از مسئله ای خاص نگرانی داشته باشد، قطعا این مشکل در گفته های او بروز خواهد کرد. بالاخره اینکه اگر به هیچ وجه وقت گوش دادن به حرف های فرزند خود را ندارید، حتما به او قول بدهید که در فرصتی مناسب به حرف هایش گوش خواهید کردو فراموش نکنید که نوع برخورد شما در این میان نیز حائز اهمیت است.
زمانی که به صحبت های کودک خود گوش می کنید، هرگز حالتی به خود نگیرید که او احساس کند می خواهید محکومش کنید؛ زیرا در بسیاری از موارد یک برخورد نامعقول می تواند همه چیز را خراب کند و کودک را محتاط تر خواهد کرد؛ موضعی که در نهایت موجب سلب اعتماد به نفس از وی خواهد شد.
زمان خواب برای کودک تان داستان بخوانید
داستان هایی که موقع خواب برای فرزندتان تعریف می کنید، کاملا در ذهن آنها حک می شود؛ بنابراین می توانید بسیاری از درس های اخلاقی و اجتماعی را در قالب داستان به او آموزش دهید. گاهی از او بخواهید برای شما داستان بگوید؛ زیرا این کار، موجب بالا رفتن اعتماد به نفس و مهارت های اجتماعی او می شود.
به صحبت های کودک خردسال تان نخندید
یکی از نکات مهمی که لازم است در هنگام صحبت با کودکان رعایت کنید، این است که هرگز نباید به صحبت های آنان بخندید؛ مگر در صورتی که خود آنان این عمل را انجام دهند.
باید تمامی توان خود را به کار ببندیم تا در این هنگام بسیار جدی برخورد کنیم. شاید بسیاری از حرف های کودکان برای والدین خنده دار باشد؛ اما همین حرف های به ظاهر بی اهمیت، تمامی شخصیت او را تشکیل می دهد.
اگر از شما احتمالا برخوردی توأم با تمسخر سر بزند، کودک به شما اطمینان نخواهد کرد و در حقیقت در زمان صحبت، خود را محدود می کند و درست از همین نقطه است که ارتباط شما با او سست خواهد شد.
فرزندتان را در تعامل با سایر هم سن و سال ها یا بزرگسالان قرار دهید
مهد کودک امکان ایجاد فضایی مناسب را برای برقراری ارتباط به فرزندتان خواهد داد؛ در صورتی که مایل به فرستادن فرزند خود به مهد کودک نیستید، باید در منزل وقت و حوصله بیشتری برای صحبت کردن و بازی با او بگذارید و همچنین اجازه دهید آخر هفته ها را با دوستان هم سن و سالش به بازی بپردازد.
ارتباط با دوستانتان را قطع نکنید
مهارت های اجتماعی هم انتقال می یابند! اگر دوستان زیادی دارید و با آنها رفت و آمد می کنید، فرزندتان نیز شانس بیشتری برای برقراری ارتباط با کودکان یا بزرگسالان دیگر خواهد داشت و همچنین روش شروع کردن ارتباط را از شما تقلید خواهد کرد؛ پس به خاطر فرزندتان هم که شده است، همین حالا تلفن را بردارید و از احوال یکی از دوستان قدیمی تان که مدت هاست با او در ارتباط نیستید، باخبر شوید.
منبع:مجله موفقیت