مادر ارجمند * اُمِّ فَرْوِة *(سلام الله علیها)

نگاههای معصومانه و نفرت او از گناه، در آغاز جوانی و تظاهر به عفت و پاکدامنی در برخوردها، نشانه آن است که عفت در خلقت زن جایگاه، والا و بلندی دارد که هم خود زنان خواهان‌ آنند و هم دیگران، زن را با این ویژگی می‌خواهند.
اسلام آفرینش زن و صلاح و خیر جامعه را در نظر گرفته و حجاب را لازم شمرده تا با عفت درونی او هماهنگ گردد، و بنیان خانواده‌ها مستحکم گردد.
بنابراین، الزام پوشش فقط و فقط برای حفظ عفت زن است نه زنجیر اسارتی بر دست و پای او، و نه سدی در برابر تکامل فکری و علمی و هنری او، بلکه وسیله‌ای برای تعالی روح و ایفای مسئولیتهای فردی و اجتماعیش است، چه بسا زنان پاکدامن سخنوری که تاریخ، خصوصیات و رشادت‌های آنان را ضبط کرده است. 
اسلام پوشش از بیگانه را ملاک برتری زن معرفی کرده است. پیامبر (صلی الله علیه واله وسلم) می‌فرمایند: «بهترن زنان شما، زنان عفیف غیر عقیمی است که تنها برای شوهرانشان خود را می‌آرایند و در مقابل بیگانه کاملا پوشیده‌اند» .(1)
در حدیث دیگری آن حضرت می‌فرمایند: «آیا بدترین زنان را به شما معرفی نکنم؟ بدترین زنان شما زنانی هستند که در برابر بیگانه آراسته‌اند ولی نزد شوهر پوشیده‌اند و آراستگی لازم را ندارند» .(2)
حیا و عفاف و ستر و پوشش، تدبیری است که خود زن با یک نوع الهام برای گرانبها کردن خود و حفظ موقعیت خویش در برابر مرد به کار برده است.
زن برای مرد همچون جایزه‌ای است که باید آن را برباید. وقتی که زن مقام و موقعیت خود را در برابر مرد یافت و نقطه ضعف مرد را در برابر خود دانست، همانطور که متوسل به زیور و خودآرایی و تجمل شد که از آن راه قلب مرد را تصاحب کند، متوسل به دور نگه‌داشتن خود از دسترس مرد نیز شد، دانست که نباید خود را رایگان کند، بلکه باید آتش عشق و طلب را تیزتر نماید و در نتیجه موقعیت و مقام خود را بالا برد.
مولوی، عارف دقیق اندیش می‌گوید مثَل مرد و زن‏، مثل آب است و آتش،‌ مرد مثل آب و زن مثل آتش، اگر حائل از میان آب و آتش برداشته شود، آب بر آتش غلبه می‌کند و آنرا خاموش می‌سازد، اما اگر حائل و حاجبی میان‌ آن دو برقرار گردد. مثل اینکه آبی را در دیگی قرار دهند و آتش در زیر آن دیگ روشن کنند، آن وقت است که آتش،‌ آب را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. اندک اندک او را گرم می‌کند و احیانا جوشش و غلیان در او به وجود می‌آورد، تا آنجا که سراسر وجود او را به بخار تبدیل می‌سازد .(3)
مرد، برخلاف آنچه ابتدا تصور می‌رود، در عمق روح خویش از ابتذال زن، از تسلیم و رایگانی او منتفر است. مرد همیشه عزت، استغنا و بی‌اعتنایی زن را نسبت به خود ستوده است. از داستان لیلی و مجنون، خسرو و شیرین می‌توان فهمید که زن بر اثر دور نگهداشتن خود از دسترس مرد تا چه اندازه مقام خود را بالا می‌برد قطعا اگر زن این حقیقت را درک کند در تمایل او به پوشش بدن خود و مخفی کردن خود به صورت یک راز تأثیر فراوانی داشته است.
بدون شک پوشش و حجاب به حفظ عفت و پاکدامنی زن کمک خواهد کرد؛ زیرا بی‌عفتی، ریشه تمام فسادها و تباهی‌ها است و باعث متلاشی شدن کانونهای گرم خانواده و در نتیجه سرگردان شدن فرزندان و گرایش آنها به ناهنجاریها و مفاسد اخلاقی است. 
امام زمان (علیه السلام) در دعای خود می‌فرمایند: «اللهم الرزقنا توفیق الطاعه و بعد المعصیه... و علی النساء بالحیاء و العفه...‎‌؛‌ خدایا توفیق اطاعت و دوری از معصیت را روزی ما گردان و به علمای ما، زهد و خیرخواهی و به زنان، حیا و پاکدامنی عنایت فرما» .(4)
پدران و مادران موظفند فرزندان خویش را با سجایای اخلاقی انسانی تربیت کنند و از دوران کودکی صفات عالیه انسانی را در ضمیر آنان پرورش دهند.
امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: «کونوا دعاه‌ الناس باعمالکم و لا تکونوا دعاه بالسنتکم‎؛ مردم را با عمل خود به نیکیها دعوت کنید نه با زبان خود» .(5)
هر قدر پدران و مادران بهتر و راسخ‌تر نقش الگویی را عهده دار باشند. تأثیر، جذب و رشد اخلاقی فرزندان آنان بهتر و وسیع‌تر صورت خواهد پذیرفت. لذا والدین باید تلاش کنند در امور دینی و اخلاقی و پرورش حیا و عفت برای فرزندان خود الگو باشند.
برهنگی و بی‌حجابی دام شیطانی است
ما در دنیای سراسر ظلم و بی‌عدالتی که زنان بیش از هر قشر دیگر در معرض ظلم و اهانت قرار دارند این افتخار را داریم که از دیدگاه مکتب ما، زن اصلی‌ترین ستون جامعه است و به همین جهت، شکل‌گیری شخصیت زنان بسیار قابل توجه است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) فرمودند: «بین فرزندان مساوات برقرار کنید ولی اگر قرار شد برای بعضی بر دیگری فضیلت قایل شوید، من زنان را در فضیلت بخشیدن برتر می‌دانم» .(6)
در دین مبین اسلام سفارش  شده است که باید در تربیت و پرورش زنان کوشید؛ زیرا زنان محور اصلی جامعه می‌باشند. مرکز پیشرفت و ترقی‌اند، زن سازنده شخصیت انسانهاست، زن منتقل کننده ارزشها به جامعه است.
بنابراین اگر زنان با حقیقت اسلام آشنا شوند و به شخصیت حقیقی خود دست یابند،‌ نه تنها قدرتهای پوشالی جهان هرگز نخواهند توانست آنان را در قالبهای خشک مادی، اسیر نموده و ماهیت انسانیشان را دگرگون کنند، بلکه دامان و افکارشان پدید آورنده هدایت گرانی خواهد شد که با قدرت اسلام برای نجات بشریت تلاش خواهد نمود.
یکی از عواملی که موجب می‌شود برخی از زنان ما تحت تأثیر هجوم فرهنگ منحط غرب قرار بگیرند‌،‌ همان ضعف ایمان و عدم آگاهی و شناخت آنان از اسلام و تعالیم رهایی بخش آن است. 
از نظر قرآن برهنگی و بی‌حجابی، دام بزرگ شیطان است. «یَا بَنِی آدَمَ لاَ یَفْتِنَنَّکُمُ الشَّیْطَانُ کَمَا أَخْرَجَ أَبَوَیْکُم مِّنَ الْجَنَّةِ یَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِیُرِیَهُمَا سَوْءَاتِهِمَا إِنَّهُ یَرَاکُمْ هُوَ وَقَبِیلُهُ مِنْ حَیْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّیَاطِینَ أَوْلِیَاء لِلَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ‎؛ ای فرزندان آدم! مبادا شیطان شما را فریب دهد چنان چه پدر و مادر شما را از بهشت بیرون کرد،‌ جامه عزت از تن آنان برکند و قبایح آنان را در نظرشان پدید آورد. همانا آن شیطان و گروه وابسته به او، شما را از جایی و بگونه‌ای می‌بینند که شما‌، آنها را نمی‌بینید. ما شیاطین را اولیا و همکاران کسانی قرار دادیم که ایمان نمی‌آورند» .(7)
یکی از مهمترین دامهای شیطان و اولیا او، کشف حجاب و پوشش است که خداوند برای انسانها قرار داده است؛‌ زیرا لباس و حجاب، وسیله‌ای برای آراستن انسان به زینت عفت و حیا، تقوا و پاکدامنی، وقار و شخصیت است و شیطان می‌کوشد تا با وسوسه و وارونه جلوه دادن حقایق، حجاب و پوشش را زشت و کشف حجاب و برهنه ساختن اندام را زیبا و جذاب جلوه دهد و با گرفتن حیا و تقوایشان، بر آنان مسلط شود.
بعضی از کوته فکران خیال می‌کنند که اگر فرهنگ برهنگی رواج پیدا کند کم کم به صورت عادی در می‌آید و دیگر، افراد تحریک نمی‌شوند!
از نظر جنسی شاید چنین باشد ولی عطش روحی با افزایش مناظر تحریک آمیز نه تنها کاهش نمی‌یابد؛ بلکه پیوسته افزایش خواهد یافت. اگر چنین حرفی صحیح بود دیگر در غرب و اروپا دیگران تجاوزات و خشونتهای جنسی خبری نبود.
دوری از خودنمایی
«و لا تبرجن الجاهلیه الاولی...؛ مانند عصر جاهلیت قبل از اسلام، خودنمایی و خودآرایی نکنید» .(8)
با توجه به آفرینش ویژه زن و آمیختگی زیبایی ظاهری، با احساسات و عواطف باطنی و تمایل به خودنمایی که در وجود زن، بطور محسوس و قوی به چشم می‌خورد. بدیهی است چه مفاسد و آثاری ببار خواهد آورد. درست مثل این است که انبار باروتی را در کنار جرقه‌های آتش قرار دهند. از این رو جهت جلوگیری از پیشامدهای نامطلوب، راهکارهای مختلفی در دین ارادئه شده که از آن جمله،‌ امر به حجاب و توصیه زنان، به اجتناب از خودنمایی و حرکات تحریک آمیز است.
پیامبر اسلام (صلی الله علیه واله وسلم) نهی فرموده که زن، برای مرد نامحرم زینت کند. اگر چنین کرد، حق است که خدا او را به آتش بسوزاند .(9)
امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: «هر زنی که برای غیر شوهر خود بوی خوش استعمال کند،‌ نماز او قبول نمی‌شود تا از آن بوی خوش غسل کند. آنگونه که از جنابت غسل می‌نماید» .(10)
قرآن صادق‌ترین بیانگر تاریخ امتهای گذشته است که به صراحت هلاکت بسیاری از امتها را به خاطر به فساد روی آوردن و از فرامین الهی سرپیچی نمودن مطرح می‌کند. خداوند در سوره عنکبوت به هلاکت برخی از اقوام گذشته اشاره می‌کند و می‌فرماید: «فَکُلًّا أَخَذْنَا بِذَنبِهِ فَمِنْهُم مَّنْ أَرْسَلْنَا عَلَیْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُم مَّنْ أَخَذَتْهُ الصَّیْحَةُ وَمِنْهُم مَّنْ خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهُم مَّنْ أَغْرَقْنَا وَمَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلَکِن کَانُوا أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ‎؛ ما هر طایفه‌ای را به کیفر گناهش مؤ‌اخذه کردیم که بعضی را بر سرشان سنگ بلا فرو باریدیم و برخی را به صیحه عذاب آسمانی و برخی را به زلزله زمین و گروهی را به غرق دریا به هلاکت رسانیدم. خدا به آنان هیچ ستم نکرد لیکن آنها خود، در حق خویش ستم کردند» .(11)
در آیه دیگر می‌فرماید: «ای پیغمبر! به همسران و دخترانت و به زنان مؤمنان بگو که جلبابهای (روسریهای) خویش را به خود نزدیک سازند،‌ این کار برای اینکه شناخته نشوند و مورد اذیت قرار نگیرند،‌ نزدیکتر است و خدا آمرزنده و مهربان است» .(12)
با توجه به آیات بیان شده به این نتیجه می‌رسیم که خودنمایی زنان چگونه آتش هوا و هوس را در دلهای مردان روشن می‌نماید و آرامش روح و روان را به نا آرامی و بیماری مبدل می‌سازد و با گذشت زمان دود این آتش چشمان زنان را هم اشک آلود خواهد نمود.
نقش اخلاق در حفظ عفت
اولین حقی که هم زن و هم مرد باید رعایت کنند، خوش اخلاقی است‏، زیرا آنچه که کانون خانواد به شدت به آن نیازمند است‎؛ نرمی، ملایمت، سازگاری، گذشت، ایثار، فداکاری، صفا و صمیمیت است و محبت و عشق و علاقه از همین روحیات به وجود می‌آید.
همان طور که بدن انسان برای سلامت و تندرستی به خون نیازمند است تا همه اعضا به تحرک و فعالیت درآیند. در کانون خانوادگی هم آنچه که به افراد خانواده توان و قدرت کار و کوشش را می‌دهد، خوش اخلاقی است.
اساسا اگر در هر محیطی، اخلاق حاکم نباشد، زندگی در آنجا از لذت و صفا برخوردار نخواهد بود.
رسول خدا (صلی الله علیه واله وسلم) می‌فرمایند: «من به همسران خود از همه مهربانتر هستم هر که بخواهد به من نزدیکتر باشد باید با خانواده خود مهربان باشد» .(13)
مرد می‌بایست به همسر خود، به خصوص در حضور دیگران احترام بگذارد. این احترام باید توأم با صمیمیت و مهربانی باشد. زن نیازمند دریافت محبت و احترام از شوهر است. مخصوصا در حضور دوستان و آشنایان این امر باعث می‌شود که زن از داشتن شوهر، احساس افتخار و سربلندی کند و این احساس، شوق او را به زندگی زناشویی و آمادگی وی را برای گذشت و بردباری در برابر محرومیت‌ها و سختی‌های احتمالی بیشتر کند.
البته طبق فطرت الهی، خداوند مودت و محبت را از ابتدا بین زن و شوهر قرار داده است. اما معمولا انسانها با اشتباهاتشان، به این محبت ضربه می‌‌زنند. اگر منفی بافیها، بدبینی‌ها، زخم زبانها در زندگی راه پیدا کند، محبت خدادادی رخت بر می‌بند. 
از این رو در اسلام به مردان سفارش شده است که به زنان خود اظهار دوستی و محبت کنید چنانکه رسول خدا (صلی الله علیه واله وسلم) سخن مرد به همسرش که «تو را دوست دارم» هیچگاه از قلب او زدوده نخواهد شد» (14)
مرد باید در ایجاد یک محیط آرام، صمیمی، اطمینان بخش در خانواده خود بکوشد. تا همسر و فرزندانش تحت تأثیر محبت ظاهری و لفظی افراد خارج از محیط خانواده قرار نگیرند. بداخلاقی و عدم تفاهم شوهر و همسر در خانواده، باعث دلزدگی خواهد شد.
«إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ أَلَا ذَلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ؛ همانا ورشکسته‌‌ترین افراد، کسانی هستند که خود و خانواده خود را (در اثر سوء تربیت یا کوتاهی در تعلیم و تربیت) در روز قیامت به زیان انداختند، هان! این همان خسران و زیان آشکار است» .(15)
پس باید دانست که چگونه کانون خانواده را گرم و با معنویت نگه داشت و از بی‌روح شدن و به سردی گراییدن آن، پیشگیری کرد تا فرزندان‌مان با عقده‌های روانی و افسردگی، که از لوازم حتمی این‌گونه کانونهای خانوادگی است پا به اجتماع نگذارند که بدون تردید این آغاز بزهکاری و دل‌مردگی اجتماع است.
به طور کلی برای آ‌نکه کانون خانواده از هم پاشیده نشود باید ارضای غرائز جنسی را از محیط سالم خانواده و از چارچوب ازدواج خارج ننمائیم؛ زیرا هم خانواده را تباه می‌کند و هم محیط کار انسان را به فساد و تباهی می‌کشاند. اگر زندگی متزلزل باشد، کاخها و خانه‌های مجلل هم بی‌روح و پوچ است. و اگر زندگی استوار و مستحکم باشد، خانه گلین هم پر از روح و نشاط است.
جلوه‌‌گری زن در محیط خانه و برای شوهر از ارزشهای والاست. و در مقابل جلوه گریهای او در محیط خارج و برای مردان بیگانه از ضد ارزشهای شوم است با زیرا این جلوه‌گری‌ها با بی‌بندوباری و هرزگی زن در خارج از خانه و در محیط کار و اجتماع همراه است و بدون شک در بعد مادری، او را ناموفق می‌سازد و در نتیجه فرزندانی ناصالح و ناسالم به جامعه ارائه خواهد داد.
حفظ عفاف اجتماعی
حفظ عفاف اجتماعی هم، به عفاف زنان بستگی دارد. آنهایی که می‌خواهند برای نیل به مقاصد شیطانی خود، بی‌بند و باری و هرزگی را در جامعه، رواج دهند،‌ زنان را ملعبه و بازیچه خود می‌کنند.
کافی است برای به فساد کشیدن یک جمیعت، تعدادی از زنان هرزه و فاسد در بین آنها راه پیدا کنند. آنچنان زشتی‌ها و مفاسد اخلاقی را بین مردم رواج می‌دهند که بعد از مدت کوتاهی این مفاسد برای مردم عادی جلوه پیدا می‌کند.
ممکن است بعضی از بی‌حجابها، بی بند و بار نباشند‎؛ ولی بی‌حجابی، مقدمه بی‌بندوباری است و خود، زمینه ساز مفاسد جنسی است.
بدون شک زنان برای اینکه در بعد اجتماعی، حد اعلای موفقیت را به دست آورند و محیط مقدس کارشان به هرزگیهای شهوانی آلوده نشود،‌ باید حجاب اسلامی خود را حفظ نمایند.
وقتی کار و شهوت به هم در آمیخت،‌هم بازده کار کم می‌شود و هم ثبات و اطمینان و اعتماد از محیط خانواده رخت بر می‌بندد. 
آری! فرهنگ منحط غرب با جوسازیها و تبلیغات پوچ، جلو چشمهای بینا، گرد و خاک هوا و هوس می‌افشانند تا آنها را از تماشای حقیقت باز دارند.
حجاب و مسؤولیتهای اجتماعی
هر انسانی در برابر خود و جامعه انسانی خود متعهد و مسؤول می‌باشد. چنانچه قرآن می‌فرماید: «إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولـئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً؛ گوش و چشم و دل، همگی در برابر کارهایی که انجام داده‌اند مسؤولند، از آنها سوال می‌شود» .(16)
آری! هر سخنی که می‌گوییم،‌ ثبت و ضبط می‌شود و هر گامی که بر می‌داریم در حساب ما نوشته می‌‌شود و مسؤول تمام اعمال و قضاوتها و اعتقادات خود هستیم.
این مسؤولیت عام است؛ یعنی هم شامل زنها می‌شود و هم شامل مردها. زنها و مردها در برابر اعمالی که انجام می‌دهند چه در خانواده و چه در اجتماع، مسؤول هستند و در برابر کوچکترین تخلف و عدم مسؤولیت باید در پیشگاه الهی در قیامت حساب پس بدهند. در آنجا حتی اعضا و جوارح انسان علیه او گواهی می‌دهند. «حَتَّى إِذَا مَا جَاؤُوهَا شَهِدَ عَلَیْهِمْ سَمْعُهُمْ وَأَبْصَارُهُمْ وَجُلُودُهُمْ بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ‎؛ تا چون همه بر دوزخ رسند، آن هنگام گوش و چشمها و پوست بدنها بر جرم و گناه آنها گواهی می‌دهند» .(17)
دین اسلام در مسائل اجتماعی همواره برنامه‌هایی را ارائه می‌دهد که منش و شیوه زندگی اجتماعی درست را تأمین می‌کند و به ارائه روشهایی مبادرت می‌ورزد که موجب تحکیم و روابط اجتماعی و آرامش روانی انسان در زندگی فردی اجتماعی می‌گردد.
حجاب و جذابیت
اصولا ارتباط کمتر و دوری از شی مطلوب، جذابیت آن را بیشتر می‌کند. از این رو پوشش زن، جذابیت او را در نظر جنس مخالف بیشتر کرده و تلاش و پی‌گیری‌اش را برای وصال فزونی خواهد بخشید. شکوفایی ذوقهای ادبی، نگارش داستانهایی نظیر لیلی و مجنون؛ فرهاد و شیرین و... همه در سایه حجاب زن و مهجوری مرد، تحقق یافته است. بنابراین اگر زنان خواهان تحکیم موقعیت و افزایش شخصیت و محبوبیت خویش‌اند باید آن را در پناه حجاب بدست آورند.
بدون تردید یکی از علل بالا رفتن سن ازدواج در جوانان که آنها را از تن دادن به تشکیل خانواده و احساس مسؤولیت دور می‌نماید، همان گسترش بد حجابی و بی‌بندوباری می‌باشد. اگر چه این زنان با جلوه‌گری و هرزه‌گی و خودنمایی، نظر مردان را به سوی جلب می‌کنند و یاد خدا را از دل مردان بیرون می‌نمایند و منظره‌های شهوت انگیز و محرک را در ذهن و دل آنها جای می‌دهند؛ اما غافل از این هستند که مردان به همان اندازه و شاید بیشتر بدبینی نسبت به جنس زن پیدا می‌کنند و در مورد انتخاب همسر وسواس زیادی نشان می‌دهند و می‌گویند از کجا بشناسیم یا اطمینان پیدا کنیم که همسر آینده‌ مان خوب و صالح باشد. 
آیا چادر مانع فعالیت بانوان است؟
با توجه به عصر ماشین و صنعت آیا استفاده از چادر برای بانوان جهت فعالیت روزانه در محیط کار ایجاد مشکل می‌کند؟
اولا: باید توجه داشت که بیشتر چیزهایی که بشر مورد استفاده قرار می‌دهد بدون زحمت نیست حتی غذا خوردن و نوشیدن آب. ولی برای منافع عظیمی که دارد آن زحمت را تحمل می‌کند.
ثانیا: بانوان نیز می‌توانند از چادری استفاده کنند که رفت و آمد به محل کار برای آنان سختی به بار نیاورد و چه بانوان شاغلی که همچون نمایندگان مجلس، خبرنگاران، گویندگان تلویزیون و زنان کشاورز و روستایی مخصوصا آنها که در شالیزار می‌باشند با چادر مشغول فعالیت روزانه هستند بدون اینکه مزاحمتی برای ایشان ایجاد کند حتی در بعضی از موارد بیشتر از مردان کار می‌کنند.
______________________________
1  - فروع کافی: ج 5، ص 325.
2  - همان: ص 324.
3  - مسأله حجاب،‌ شهید مرتضی مطهری: ص.
4  - مفاتیح الجنان.
5  - ... .
6  - ..... .
7  - سوره اعراف: آیه 27.
8  - سوره احزاب: آیه 33.
9  - وسائل الشیعة: ج 7، ص 154.
10  - مکارم الاخلاق:‌ ص 215.
11  - سوره عنکوب: آیه‌ 40.
12  - ..... .
13  - سفینة‌ البحار: ماده «رفق».
14  - وسائل الشیعة: ج 14، ص 10.
15  - سوره زمر: آیه 15.
16  - سوره اسراء: آیه 36.
17  - سوره غافر: آیه 19.