مادر ارجمند * اُمِّ فَرْوِة *(سلام الله علیها)

همه انسان ها دوست دارند برای خود محدوده ای مشخص و حریم شخصی ویژه ای داشته باشند که هیچ کس به آن راهی نداشته باشد. اما در زندگی زناشویی این حریم شخصی تعریف دیگری دارد. ما در زندگی مشترک تا چه حد اجازه داریم به حریم شخصی یکدیگر نزدیک شویم؟ معنی حریم خصوصی زن و شوهر چیست؟

حریم خصوصی یا شخصی در رابطه با زندگی مشترک به این معنی است که هر دو طرف، فرصتی برای خلوت و انتخاب به همدیگر بدهند و به انتخاب های هم احترام بگذارند.

ادغام دو عنصر
ازدواج ادغام دو فردیت است، مثل واکنش شیمیایی؛ بعد از این واکنش شیمیایی، دیگر هیچ کدام از عنصرهای اولیه ماهیت خود را ندارند و ماهیت جدیدی پیدا کرده اند. شباهتی که این وضعیت به ازدواج دارد، این است که ازدواج یک وضعیت جدید درست می کند. البته این به معنی آن نیست که در وضعیت ازدواج، کلا هویت اولیه آدم ها از بین برود. به نظر می رسد باید به این قاعده تن بدهیم که این رابطه، رابطه ای دارای سه فضاست؛ فضای «من»، فضای «تو» و فضای «ما» . این فضای من با فضای من قبل از ازدواج کمی فرق می کند.

همه افراد پیش از ازدواج در حریم فردی و شخصی خود به سر می برند و بسیاری از مسائل آنها فقط به خودشان مربوط می شود. در این دوران خودشان تصمیم می گیرند کجا بروند، با چه کسانی بیشتر ارتباط داشته باشند و با چه کسانی کمتر... اما قبل از ازدواج باید از این موضوع آگاه باشیم که ازدواج، آزادی عمل ما را محدود می کند و در برابر طرف مقابل خود مسئولیت هایی داریم. دختران و پسران اگر قبلا خودشان به تنهایی تصمیم می گرفتند، بعد از ازدواج باید با همفکری یکدیگر این کار را انجام دهند. در واقع ازدواج حریم خصوصی و شخصی ما را محدود می کند؛ یعنی وقتی ازدواج می کنیم باید بپذیریم که در انتخاب های ما فرد دیگری هم سهیم است و این حق را باید برای او قائل باشیم. اما نکته مهم در چگونگی رعایت حد و حدود این حریم و محدودیت هاست.

فقط هزینه نمی دهید
شاید فکر کنید کم شدن حریم خصوصی شما، یک محدودیت بزرگ است. اما در مقابل این هزینه ای که برای ازدواجتان می دهید، منفعت های بسیاری هم نصیبتان می شود. در بسیاری از موارد این ارتباط برای ما نقش حمایت کننده و پشتیبان را خواهد داشت، حمایتی که قبل از آن تجربه اش نکرده ایم. برای این که بتوانیم بهتر این حمایت ها و محدودیت ها را در کنار هم بپذیریم باید از قبل خودمان را برای ورود و پذیرش این شرایط آماده کنیم و در واقع سبک زندگی خودمان را تغییر دهیم تا با موقعیت جدید ازدواج و حضور همیشگی یک همراه در زندگی مان کنار بیاییم. با ورود به زندگی زناشویی باید با مهارت هایی از جمله مشارکت، همکاری و تشریک مساعی با یکدیگر آشنا شویم، مشورت کردن و حق قایل شدن برای نظر دیگری را یاد بگیریم و به آنها عمل کنیم.

افتادن از آن طرف بام
بعضی افراد فکر می کنند وقتی ازدواج کنند، اصلا وارد حریم خصوصی همدیگر نمی شوند و حریم یکدیگر را مخدوش نمی کنند. هر کسی هر کاری خواست می تواند بکند و ربطی هم به دیگری ندارد و زن وشوهر نباید هیچ مزاحمتی برای یکدیگر داشته باشند. اما فراموش نکنیم که به این ترتیب هیچ زندگی و خانواده ای شکل نمی گیرد. زیرا ما نمی توانیم بگوییم ازدواج می کنیم، ولی همچنان هر کاری می خواهیم به تنهایی انجام می دهیم.

این تفکر با فلسفه ازدواج مغایرت دارد، چون اصلا معنای ازدواج این نیست که هر کس راه خود را برود. در واقع زوجین حتما باید قبل از ازدواج از شرایط ورود به رابطه زناشویی مطلع باشند و بدانند که در هر صورت زندگی مشترک، محدودیت های خاص خود را دارد و در واقع همسر ما حق دارد همان طور که شریک زندگی ماست، همراه ما هم باشد.

ازدواج دست و پا گیر
شکل تهدیدآمیز ارتباط زناشویی این است که زوج ها بعد از ازدواج مانع حرکت، پیشرفت وتلاش یکدیگر شده و اصولا هیچ حریم خصوصی را برای همدیگر قائل نشوند. یعنی مثلا مردی اجازه ندهد که همسرش در هیچ فعالیت اجتماعی مشارکت داشته باشد. این گونه رفتارها را در واقع می توان تهدیدی دانست که فرد احساس کند پیش از ازدواج از آرامش و آزادی عمل بیشتری برخوردار بوده است. واقعیت این است، هیچ کسی نه تنها نباید فضای شخصی طرف مقابلش را بگیرد، بلکه حتی نباید به خودش اجازه بدهد که به هر دلیل و استدلالی درون آن هم سرک بکشد. همزمان، هیچ کدامشان هم نباید از دیگری بخواهد که اجازه بدهد وارد فضای شخصی او بشود؛ مساله ای که به اعتماد به نفس و شناخت هر کسی از خودش برمی گردد.

مهارت بیاموزید
وقتی ما در دوران مجردی عادت کرده باشیم به تنهایی برای همه چیز تصمیم بگیریم معمولا به سختی می توانیم طرف مقابل خود را درک کنیم و به نظر و حریم خصوصی او هم احترام بگذاریم.

بهترین کار برای حفظ حریم زناشویی این است که پیش از ازدواج با مهارت های مختلف همکاری و پذیرش نظر دیگران، صحبت کردن و گفت وگو های سازنده، درست و احترام به حریم آنها و مرز بین صمیمیت و دخالت آشنا شویم. در واقع از لحاظ فطری، انسان ها نیاز دارند مستقل باشند و خودشان تصمیم بگیرند و حریم خصوصی هم برای خودشان داشته باشند و این خواسته ای است که ما از کودکی با آن آشنا هستیم.

معمولا مشکل در ارتباط، زمانی به وجود می آید که ما به انتخاب یکدیگر احترام نمی گذاریم. هیچ اشکالی ندارد همسران گاهی به یکدیگر اجازه بدهند خودشان انتخاب کنند و مسئولیت انتخاب های غلط خود را هم برعهده بگیرند انتخاب، حق هر زن و شوهری است و ما باید این را بپذیریم، ولی این موضوع به این مفهوم نیست که ما در انتخاب های خود کاملا آزاد باشیم و شیوه زندگی کردن و صرف کردن وقت هایمان در زندگی زناشویی مانند زمان مجردی باشد و خودمان به تنهایی در زندگی تصمیم بگیریم، زیرا ازدواج در واقع یعنی رفتن به سمت جمعی زندگی کردن و جمعی تصمیم گرفتن. یادتان باشد فضای شخصی «او»، فضای شخصی و خصوصی اوست. باید به سلیقه «او» احترام گذاشت و برای فردیتش حق و حقوق قائل شد.

منبع: چاردیواری، تماشا