مادر ارجمند * اُمِّ فَرْوِة *(سلام الله علیها)

انتخاب همسر مهم‌ترین و سرنوشت‌سازترین انتخاب فرد است. انتخابی که خیلی ها آن را به تعویق می اندازند تا درست تصمیم بگیرند. تا جایی که ممکن است تصمیم گیری دیر هنگام آنها را از عرف ازدواج عقب بیندازد.

سن عددی است که شما خود را با آن معرفی می کنید اما آیا واقعا سن شما همان عددی است که از شناسنامه تان استخراج شده؟

سن حقیقی برآیندی است از سن زیستی و اطلس ژنتیکی و کروموزومی، سن روانی و عقلانی و سن تقویمی و شناسنامه‌ای. بنابراین، در ازدواج شاید بیشتر از سن تقویمی، سن حقیقی ملاک باشد. جوانی که ظاهرا بالغ است ممکن است به دلیل ناپختگی سن حقیقی کمتری داشته باشد و جوانی با تجربه، شاید سن حقیقی اش از سن تقویمی اش فراتر رود. 

با این وجود هنوز سن از نظر برخی، یک مساله جدی و یک مانع فرهنگی در ازدواج به حساب می آید. پسران پا به سن گذاشته زیادی هستند که هنوز اصرار دارند با دختران زیر 30سال ازدواج کنند و دختران زیادی هستند که به صرف یکی دو سال بزرگتر بودن از پسر به او جواب رد می دهند.

بنابراین لازم است به چند نکته مهم درباره سن ازدواج در زنان و مردان اشاره کنیم:
* همانطور که گفتیم، سن حقیقی انسان آمیزه‌ای است از برآیند سه مولفه اساسی. سال تولد و سن شناسنامه‌ای، ساختار ژنتیکی، سن زیستی و بیولوژیکی و سن روانی و عقلانی و نشاط و سرزندگی حیاتی.

سن روانی افراد همیشه با سن شناسنامه‌ای آنها هم‌خوانی ندارد. معنا و مفهوم سن حقیقی این است که زنان و مردان که در یک روز و سال معین متولد شده‌اند و اینک حدود 20، 30، 40، و 50 سال از تقویم زمان تولد آنها گذشته است، لزوماً از شرایط زیستی و روانی همانند برخوردار نیستند، چون رگه‌ها و ساختار ژنتیکی، اطلس کروموزمی، شرایط زیست بیولوژیکی و وضعیت روانی، زمان و شرایط انعقاد نطفه، حیات جنینی(قبل از تولد)، شرایط حاکم بر زمان تولد، وضعیت زیستی و عاطفی مصوینت‌های بدنی و استانداردهای بهداشتی در دوران رشد و تحول بعد از تولد، سرزندگی و نشاط حیاتی، آرامش روانی، بهره‌مندی از نگرش مثبت و انگیزه تلاش، دلبستگی امن به والدین محبوب، احساس غنی وهمدلی و همانندی با وی، اکتساب آمادگی‌های عاطفی و روانی و کفایت‌های عقلانی در ایفای نقش خطیر همسری و آرامش آفرینی قبل از ازدواج، عموما در بین مردان یا زنانی که کاملا همسن هستند، به طور فوق العاده و قابل ملاحظه‌ای متفاوت است.

* نمی‌توان سن مشخصی را به عنوان سن مطلوب ازدواج برای مناطق مختلف ایران و جهان در نظرگرفت. به طور کلی هر جوانی که بلوغ جنسی را تجربه کرده و با گذار از آن در صورت بهره مندی از رشد مطلوب جسمانی، برخورداری از هوشمندی، کفایت‌های عقلانی، سلامت روانی، تعهد و توان مسئولیت‌پذیری خانوادگی و اجتماعی، درک و احراز صلاحیت‌های بایسته و شایسته همسری و مهارت‌های بالفعل یا بالقوه آرامشگری و آرامش آفرینی ماندگار می‌تواند به انتخاب فردی که او را همسری مطلوب می‌انگارد، بیاندیشد.

برخی این شرایط را در حدود 18 تا 20 سالگی می‌یابند، بعضی کمی زودتر و بعضی تا حدود 25 سالگی و حتی بیشتر از آن نمی‌توانند شایستگی‌های لازم را به دست آورند.

بنابراین با توجه به متغیرها و مولفه‌های گوناگون در بحث سن حقیقی نمی‌توان برای مناطق مختلف شهری و روستایی ایران و جهان سن مشخصی را به عنوان سن پایه یا مطلوب ازدواج تعیین کرد.

* در نیم قرن گذشته که امید به زندگی در جمعیت زنان و مردان به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته، تعریف سن حقیقی هم تفاوت پیدا کرده. شاید بتوان گفت که دختران 40 ساله امروزی مانند دختران 20 ساله چندین دهه گذشته هستند. علاوه بر آن استانداردهای بهداشتی نسبت به گذشته فوق العاده فراگیر شده زنان از بیشترین سلامت زیستی و مراقبت‌های بهداشتی برخوردار بوده و به دور از بسیاری از آسیب‌های گذشته می‌توانند در هر سنی ازدواج کرده و توفیق فرزندآوری را در بعد از سنین 40 و 45 سالگی داشته باشند.

پژوهش‌های انجام شده در چندین کشور مختلف در چند سال اخیر بیانگر این حقیقت است که ازدواج زنان بعد از 35 و 40 سالگی به یک پدیده کاملا طبیعی تبدیل شده و فرزندآوری بعد از 45 سالگی با بیشترین دقت و مراقبت‌های ویژه صورت پذیرفته عموماً این گروه از مادران فرزندانی سالم و هوشمند به دنیا می‌آورند و میانگین آسیب‌های احتمالی نوزادان آنها کمتر از میانگین همه موالید جامعه است.

بنابراین تصور نادرست کلیشه‌ای در نزد برخی از عوام که همه زنان در سنین بالای چهل سالگی فوق العاده شکسته می‌شوند کاملا ناصحیح و ناروا و به دور از مروت و انصاف علمی است.

در واقع سلامت زیستی و پویایی حیاتی دختران 40 ساله امروز همانند دختران 20 ساله چهل تا پنجاه سال گذشته است و همان طوری که پیش‌تر اشاره شد مطلقا روا نیست که در مخاطب قرار دادن دختران مجرد 40 سال به بالا که عموماً از نظر زیستی و روانی آمادگی کامل برای ازدواج موفق و فرزندآوری مطلوب دارند اصطلاحات قدیمی که نشان از واماندگی فرهنگی و دور بودن از یافته‌های پژوهش‌های نوین است، مثل پیردختر را به زبان آورد.
منبع:برگرفته از تسنیم (با تغییر و تلخیص)/تبیان